شاید بارها دیده باشید که گربهتان مشغول لیس زدن خودش، دیگر گربهها یا حتی شماست. این رفتار به ظاهر ساده، فقط یک عادت معمولی نیست؛ بلکه دنیایی از دلایل رفتاری، عاطفی و بهداشتی پشت آن پنهان شده است. لیس زدن گربه میتواند نشانهای از نظافت، عشق، استرس یا حتی بیماری باشد. در این مقاله، به طور کامل بررسی میکنیم که چرا گربهها لیس میزنند، هر نوع لیس زدن چه معنایی دارد و چه زمانی باید نگران این رفتار باشید.
لیس زدن گربه نشانه چیست؟
گربهها بخش قابل توجهی از زمان بیداری خود را صرف نظافت و لیسیدن بدنشان میکنند، بهطوریکه تا ۸٪ از وقت بیداریشان صرف این رفتار میشود. اما اگر گربهتان بهجای تمرکز بر بدن خود یا گربهای دیگر، شما را لیس میزند، ممکن است برایتان سوال شود که لیس زدن گربه نشانه چیست و چه دلایلی پشت این رفتار وجود دارد؟
ابراز محبت و علاقه
گربهها به طور معمول به خودشان میرسند و با استفاده از زبان زبری که دارند، بدن خود را تمیز کرده و موهای اضافی را از بدنشان میزدایند. اما در گروههای اجتماعی، به ویژه در بین گربهها، ممکن است برای کمک به همدیگر و تمیز کردن یکدیگر از این زبان استفاده کنند که به این رفتار «آلوگرومینگ» میگویند. این کار به گربهها کمک میکند تا پیوند نزدیکی با یکدیگر برقرار کنند. گاهی اوقات این رفتار حتی بین گونههای مختلف نیز اتفاق میافتد. بنابراین، اگر گربهتان شما را زمانی که کنار هم نشستهاید میلیسد، ممکن است بخواهد محبت خود را نشان دهد و با شما ارتباط برقرار کند. البته این به معنای این نیست که گربهتان میخواهد شما هم او را لیس بزنید؛ آنها ترجیح میدهند شما با استفاده از برس، موی آنها را تمیز کنید.
حس خوب
عمل لیس زدن علاوه بر کمک به تمیزی گربهها، باعث آزاد شدن هورمونهای «احساس خوب» به نام اندورفین در مغز گربه میشود. این هورمونها باعث ایجاد حس لذت و خوشحالی در گربه میگردند. بنابراین، طبیعی است که گربهها به دنبال فرصتهایی برای لیس زدن باشند و حتی ممکن است شما را به جای خودشان لیس بزنند.
جلب توجه
اگر گربه شما متوجه شده که با لیس زدن توجهتان را جلب میکند—مثلاً شما او را نوازش کردهاید یا با او صحبت کردهاید—این رفتار میتواند تقویت شود. در چنین شرایطی، گربه یاد میگیرد که لیس زدن، یک راه مؤثر برای دریافت توجه از سمت شماست.
شناسایی شما بهعنوان عضوی از گروه
یکی دیگر از دلایلی که گربهها ممکن است یکدیگر را لیس بزنند، انتقال بوی بدن است. با لیس زدن و انتقال بزاق خود، گربهها میتوانند بوی یکدیگر را شبیهسازی کنند. این به آنها کمک میکند تا به راحتی تشخیص دهند که آیا گربه دیگر جزء گروه اجتماعیشان است و میتوانند به او اعتماد کنند. با لیس زدن شما، گربهتان ممکن است شما را به عنوان یکی از اعضای خانواده معرفی کرده و علامت گذاری کند که شما نیز جزو گروه امن و قابل اعتماد او هستید.
تکرار رفتارهای دوران بچگی
گربههایی که زودتر از زمان طبیعی از مادرشان جدا شدهاند، ممکن است دچار رفتارهای وابسته به دوران شیرخواری مانند لیسیدن، ور رفتن با دست (kneading) یا خرخر کردن شوند. این رفتارها میتوانند تلاشهایی باشند برای کسب آرامش یا بازآفرینی حس امنیت دوران شیرخوارگی.
علاقه به طعم یا بوی پوست شما
گربهها گاهی اوقات به دلیل بو یا طعمی که روی پوست شما وجود دارد، شما را لیس میزنند. ممکن است این بو ناشی از غذاهایی باشد که شما پختهاید یا عرق شما باشد که طعم شور و جالبی دارد. برخی از گربهها بهویژه زمانی که در حال آمادهسازی غذای خود هستند، از لیس زدن دستهای شما لذت میبرند تا هیچ چیز را از دست ندهند!
اضطراب و استرس
اگرچه معمولاً لیس زدن گربهها نشانهای از چیزی جدی نیست، اما ممکن است در شرایطی که گربهتان احساس استرس یا اضطراب میکند، رفتارهای غیرمعمولی مانند لیس زدن مفرط بروز کند. در صورتی که گربهتان شروع به لیس زدن بیش از حد شما کرد، ممکن است نشانهای از احساس ناراحتی باشد. در این مواقع بهتر است به دامپزشک مراجعه کنید تا علت دقیق این رفتار شناسایی شود. گربهها گاهی در زمانی که دستکاری میشوند و تمایل ندارند با آنها تماس برقرار شود، شروع به لیس زدن میکنند. در چنین شرایطی، احتمال بروز گاز گرفتن یا خراشیدن نیز وجود دارد.
وجود مشکل پزشکی
در برخی موارد، لیس زدن مکرر انسان یا اشیاء میتواند نشانهای از مشکل جسمی مانند تهوع، درد یا ناراحتی داخلی باشد. اگر گربهتان اخیراً شروع به لیس زدن افراطی کرده است یا این رفتار با سایر علائم مانند بیحالی یا تغییر در اشتها همراه شده، حتماً به دامپزشک مراجعه کنید.
چرا لیس زدن گربه باعث اذیت پوست میشه؟
گربهها در مواقع مختلف ممکن است شما را لیس بزنند و این رفتار ممکن است سوالات زیادی را برای شما به وجود آورد. اگرچه بسیاری از افراد تصور میکنند که زبان گربه نرم و لطیف است، اما در واقع زبان گربه بیشتر شبیه به یک لیف زبر است تا یک اسفنج نرم. دلیل این امر این است که زبان گربهها پوشیده از صدها خار کوچک و سخت به نام «پاپیلا» است که به سمت عقب قرار دارند. این خارها به گربه کمک میکنند تا خاک و موی مرده را از پوشش بدن خود پاک کرده و آن را با بزاق خود مرطوب کنند تا بدن گربه خنک بماند.
آیا لیس زدن گربه برای من بیخطر است؟
در بیشتر مواقع، دریافت یک حمام از گربه بیخطر است، اما برخی خطرات بالقوه وجود دارند. گربهها باکتریهایی در دهان خود دارند که در صورتی که گربهای یک زخم باز را لیس بزند، میتوانند باعث عفونتهای موضعی یا سیستمیک شوند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
اگرچه ابتلا به بیماری از گربهها بسیار نادر است، اما برای احتیاط، نباید اجازه دهید گربه شما صورتتان یا هر زخم باز روی پوستتان را لیس بزند.
همچنین برخی از پمادهای دارویی میتوانند برای گربه شما مضر باشند اگر آنها را لیس بزند. در صورتی که از هر نوع محصولی روی پوست یا موی خود استفاده میکنید، حتماً با دامپزشک مشورت کنید تا بررسی کنید که آیا این محصولات ممکن است برای گربه شما خطرناک باشند یا خیر.
چگونه میتوانم از لیس زدن گربه جلوگیری کنم؟
اگر میخواهید گربهتان از لیس زدن شما خودداری کند، نباید او را پس بزنید یا مجازات کنید. گربهها دلیل رفتارشان را متوجه نخواهند شد و ممکن است استرس بیشتری را تجربه کنند که میتواند به بروز مشکلات رفتاری بیشتر منجر شود. به جای این کار، سعی کنید گربهتان را با چیزی دیگر که دوست دارد حواسش را پرت کنید. میتوانید او را با برس تمیز کنید یا با اسباب بازی مورد علاقهاش بازی کنید. این کار باعث حفظ ارتباط عاطفی و همچنین محافظت از پوست شما در برابر زبان زبر گربه خواهد شد
اگر دلیل لیس زدن گربهتان برای شما ناراحتکننده یا آزاردهنده است، در اینجا چند راهکار برای کاهش این رفتار پیشنهاد میشود:
- هنگام تعامل با گربه خود، پوستتان را با لباسهای آستینبلند یا یک حوله کوچک بپوشانید.
- وقتی گربه شما شروع به لیس زدن میکند، از جای خود بلند شوید و از گربه دور شوید. اگر گربه برای جلب توجه این کار را میکند، نادیده گرفتن این رفتار ممکن است باعث کاهش آن شود. با این حال، از نادیده گرفتن کامل گربه خود خودداری کنید، فقط وقتی که شروع به لیس زدن میکند، به او توجه نکنید.
- به گربهتان یک پازل غذایی بدهید یا یک اسباببازی برای او پرت کنید تا توجهش جلب شود. هنگامی که گربه با اسباببازی مشغول شد، از جای خود بلند شوید و از او دور شوید.
- وقتی گربه شما بدون لیس زدن با شما تعامل دارد، این رفتار را با تشویق، نوازش یا بازی تقویت کنید.
- محیطی غنی برای گربه خود فراهم کنید. انواع مختلفی از اسباببازیها تهیه کنید و هر چند روز یکبار آنها را جابجا کنید تا تنوع ایجاد شود. فضاهای عمودی مانند درخت گربه و سکوی پرش برای گربه فراهم کنید و حداقل ۱۵ دقیقه سه بار در روز با گربهتان تعامل داشته باشید.
آیا لیس زدن گربه نشانه مشکلی است؟
مراجعه به دامپزشک بهترین روشی است که شما میتواند برای تشخیص این مسئله استفاده کنید چرا که ممکن است نشانهای از بیماریهای پوستی در گربه شما دیده نشود ولی این لیس زدن بیش از اندازه او ناشی از مشکلات داخلی او باشد.
برخی از نشانههای لیس زدن زیاد گربه عبارتاند از:
- لیس زدن لبها: حالت تهوع و یا ناراحتی در حین بلع
- لیس زدن پنجهها: وجود خرده چوب یا تیغ در پنجهها، تمیز کردن پنجههای گربه
- لیس زدن شکم: وجود زخم و آسیب و یا حتی آلرژِ و درماتیت. التهاب مثانه نیز باعث لیسسدن زیاد گربه در این ناحیه میشود.
- لیسیدن اندام تناسلی: لیس زدن این قسمت میتواند نشانهای از عفونت ادراری در گربهها باشد و یا فقط به خاطر تمیز کردن خودشان باشد.
- بیش از حد لیس زدن دهان: مشکلاتی دهان و لثه مثل زخم لثه و پوسیدگی دندان میتواند از مشکلاتی باشد که باعث لیس زدن بیش از حد گربه در این ناحیه باشد. به خصوص اگر با ترشح بزاق و بوی بد دهان همراه باشد.
سوالات متداول