بوی بد دهان گربه، یا هالیتوز، یکی از مشکلات رایج در میان صاحبان گربه‌هاست که می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی در سلامت دهان و دندان یا سایر بیماری‌های سیستمیک باشد. در این مقاله، به بررسی علل، روش‌های درمان و پیشگیری از بوی بد دهان در گربه‌ها می‌پردازیم.
علل بوی بد دهان در گربه‌ها
بیماری‌های پریودنتال
شایع‌ترین علت بوی بد دهان در گربه‌ها، بیماری‌های دهان و دندان است. پلاک‌های باکتریایی که روی دندان‌ها جمع می‌شوند، می‌توانند به التهاب لثه (ژنژیویت) و در نهایت بیماری‌های پریودنتال منجر شوند. این شرایط نه تنها باعث بوی بد دهان می‌شوند، بلکه می‌توانند به از دست دادن دندان‌ها و درد شدید منجر شوند.
بر اساس اطلاعات سازمان International Cat Care، حدود ۸۵٪ از گربه‌ها دچار نوعی بیماری دندانی هستند. دهان گربه به طور طبیعی دارای باکتری‌هایی است که اگر به صورت مرتب با مسواک زدوده نشوند، به صورت لایه‌ای از پلاک بر روی دندان تجمع می‌یابند. این پلاک‌ها به کمک مواد معدنی موجود در بزاق گربه سخت شده و به جرم (تارتار) تبدیل می‌شوند.
باکتری‌هایی که در دهان باقی می‌مانند، با تجزیه بقایای غذا ترکیبات بدبویی آزاد می‌کنند که منجر به بوی بد دهان می‌شود. این باکتری‌ها همچنین می‌توانند از طریق خون به اندام‌های داخلی مانند قلب و کلیه منتقل شده و باعث عفونت‌های خطرناک شوند. تجمع تارتار همچنین باعث تحلیل لثه و شل شدن ریشه دندان‌ها می‌شود که در نهایت ممکن است دندان بیفتد. این وضعیت، دهانی دردناک و بدبو برای گربه ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، گربه‌ها ممکن است دندان و لثه‌های خود را در معرض آسیب توسط اجسام خارجی مانند حشرات یا اجسام غیرخوراکی قرار دهند. همچنین استفراغ‌های مکرر و تشکیل گلوله‌های مویی (هیربال) می‌تواند به بوی بد دهان منجر شود.
سایر دلایل دهانی بوی بد دهان شامل تومورهای دهانی، آبسه دندان مرده و بیماری‌های التهابی لثه هستند.
بوی بد دهان در گربه‌ها عمدتاً ناشی از پلاک و جرم دندانی است. هرچه بوی دهان شدیدتر باشد، احتمال وجود بیماری دهان جدی‌تر است.
dvm360
بیماری کبد
بیماری کبد نیز یکی از دیگر از عوامل مهم بوی بد دهان گربه است. کبد نقش مهمی در متابولیسم مواد غذایی و سم‌زدایی بدن دارد. در صورت بروز مشکلات کبدی، مواد زائد می‌توانند در بدن تجمع یابند و باعث ایجاد بویی شبیه به آمونیاک در دهان گربه شوند. این وضعیت می‌تواند به ویژه در گربه‌های مسن‌تر شایع باشد و نشانه‌هایی مانند بی‌حالی، کاهش وزن و زردی پوست و لثه‌ها را به همراه داشته باشد.
تشخیص بیماری کبدی معمولاً نیاز به آزمایش‌های خون و تصویربرداری دارد. اگر بوی بد دهان گربه شما به همراه علائمی مانند زردی یا کاهش اشتها است، باید به دامپزشک مراجعه شود. درمان بیماری کبدی ممکن است شامل تغییر در رژیم غذایی و داروهای خاص باشد و نیاز به پیگیری منظم دارد.
دیابت
دیابت یکی دیگر از علل بوی بد دهان گربه است. در این بیماری، بدن گربه نمی‌تواند قند خون را به درستی تنظیم کند که می‌تواند منجر به ایجاد کتواسیدوز شود. این وضعیت خطرناک باعث می‌شود که بوی دهان گربه به بوی میوه شبیه شود. اگر گربه شما اضافه وزن دارد و علائمی مانند افزایش تشنگی و ادرار را نشان می‌دهد، احتمال ابتلا به دیابت وجود دارد.
مدیریت دیابت در گربه‌ها نیازمند نظارت دقیق بر رژیم غذایی و سطح قند خون است. برای جلوگیری از بروز این مشکل، مهم است که به وزن گربه خود توجه کنید و از تغذیه مناسب و متعادل استفاده نمایید. در صورتی که بوی بد دهان گربه به همراه علائم دیگر مشاهده شود، مراجعه به دامپزشک فوری است.
مشکلات کلیوی
مشکلات کلیوی یکی دیگر از دلایل بوی بد دهان گربه است. بیماری‌های کلیوی می‌توانند باعث تجمع مواد زائد در خون شوند که به نوبه خود منجر به بوی ناخوشایند دهان می‌شود. بوی بد دهان در این حالت معمولاً شبیه به بوی ادرار یا سفیدکننده است و نشان دهنده این است که کلیه‌ها به درستی عمل نمی‌کنند. این عارضه در گربه‌ها نسبتاً شایع است و می‌تواند به عوارض جدی‌تری منجر شود.
علائم دیگر بیماری کلیوی شامل افزایش مصرف آب و تکرر ادرار است. اگر گربه شما این علائم را نشان می‌دهد و در عین حال بوی بد دهان دارد، باید به سرعت به دامپزشک مراجعه کنید. مدیریت مشکلات کلیوی معمولاً شامل تغییر در رژیم غذایی و درمان‌های دارویی است، اما این بیماری قابل درمان نیست و نیاز به مراقبت مداوم دارد.
ترومای دهان
ترومای دهان یکی از دلایل احتمالی بوی بد دهان گربه است. این عارضه می‌تواند ناشی از وجود اجسام خارجی یا تکه‌های غذایی باشد که در دندان‌ها یا لثه‌ها گیر کرده‌اند. این مواد می‌توانند باعث عفونت و التهاب شوند که به نوبه خود منجر به بوی ناخوشایند دهان خواهد شد. اگر گربه شما به طور مکرر در حال لیسیدن یا گاز گرفتن دهانش است، نشانه‌ای از وجود مشکل باشد.
برای جلوگیری از ترومای دهان، مهم است که گربه خود را تحت نظر داشته باشید و از غذاهای ایمن و تشویقی‌های مناسب استفاده کنید.
بیماری پوستی
بوی بد دهان گربه ممکن است ناشی از بیماری‌های پوستی نیز باشد. یکی از این بیماری‌ها، پیودرما است که معمولاً به دلیل عفونت‌های باکتریایی در نواحی مرطوب و گرم بدن گربه ایجاد می‌شود. این عارضه می‌تواند به بوی ناخوشایندی در دهان منجر شود، حتی اگر خود دهان گربه مشکلی نداشته باشد. باکتری‌ها می‌توانند در چین‌های پوست گربه جمع شوند و بوی نامطبوعی ایجاد کنند.
تشخیص بیماری پوستی معمولاً توسط دامپزشک انجام می‌شود و ممکن است شامل آزمایش‌های مختلفی باشد. درمان پیودرما عموماً شامل آنتی‌بیوتیک‌ها و بهداشت مناسب است. در صورت بروز بوی بد دهان به همراه علائم پوستی، مراجعه به دامپزشک ضروری است تا علت زمینه‌ای شناسایی و درمان شود.
درمان بوی بد دهان گربه‌ها
اگر گربه‌تان دچار بوی بد دهان شده، ابتدا حتما باید او را نزد دامپزشک ببرید تا علل جدی‌تر رد شوند. با این حال، حتی گربه‌هایی که مشکل دهان و دندان هم ندارند، ممکن است بوی بدی داشته باشند. برای کاهش این بو، راهکارهای زیر را امتحان کنید:
۱. مسواک زدن دندان‌های گربه در خانه
مسواک زدن منظم به کاهش پلاک، جرم و در نتیجه بوی بد کمک می‌کند. حتما از مسواک مخصوص گربه و خمیر دندان مخصوص حیوانات استفاده کنید، نه خمیر دندان انسانی. اگر می‌خواهید این کار را انجام دهید، راهنمای مرحله‌به‌مرحله مسواک زدن گربه را مطالعه کنید.
۲. جرم‌گیری حرفه‌ای توسط دامپزشک
اگر حس می‌کنید دندان‌های گربه نیاز به تمیزکاری عمیق‌تری دارند، از دامپزشک بخواهید با ابزار حرفه‌ای این کار را انجام دهد. این کار علاوه‌بر کاهش بوی بد دهان، امکان کشیدن دندان‌های خراب و بررسی سلامت کامل دهان را فراهم می‌کند.
۳. استفاده از تشویقی‌های دندانی مخصوص گربه‌ها
این تشویقی‌ها می‌توانند در کاهش جرم و پلاک مؤثر باشند. با هر بار جویدن، دندان‌های گربه تا حدی تمیز می‌شوند و این باعث کاهش بوی بد دهان می‌شود. استفاده منظم از این تشویقی‌ها برای بهبود بهداشت دهان و دندان گربه مفید است.
جمع بندی
بدون شک، بوی بد دهان گربه یک مشکل جدی است که نباید نادیده گرفته شود. با توجه به اینکه این عارضه می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های دندانی، عفونت‌ها یا مشکلات گوارشی باشد، توجه به سلامت دهان و دندان گربه‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. صاحبان گربه باید به طور منظم از سلامت دهان حیوان خود مراقبت کنند و در صورت مشاهده هرگونه علامت غیرطبیعی، به سرعت به دامپزشک مراجعه نمایند.
علاوه بر این، ایجاد عادت‌های صحیح در رژیم غذایی و مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به کاهش بوی بد دهان کمک کند و کیفیت زندگی گربه را بهبود بخشد. با افزایش آگاهی و مسئولیت‌پذیری، می‌توانیم روابط عمیق‌تری با گربه‌های خود برقرار کرده و به سلامت و رفاه آن‌ها کمک کنیم.
منابع
