سگ نژاد گریت دین (Great Dane)
سگ گریت دین (Great Dane) که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نژادهای سگ در جهان شناخته می‌شود، علی‌رغم جثه عظیم و ابهت ظاهری‌اش، خلق‌وخویی آرام و دوستانه دارد. این نژاد در کنار ظاهر سلطنتی و باوقار خود، رفتاری ملایم، صبور و مهربان با اعضای خانواده از خود نشان می‌دهد. برخلاف تصور عمومی، گریت دین‌ها نیاز به فعالیت بدنی خیلی زیادی ندارند و با میزان تمرین و تحرک معقول، سالم و شاد می‌مانند. اگرچه ممکن است در نگاه اول ظاهرشان ترسناک به نظر برسد، اما میزان محبت و وفاداری آن‌ها به همان اندازه جثه‌شان بزرگ و تأثیرگذار است.
خلق و خو
مهربان، آرام، بامزه
قد
وزن
میانگین طول عمر
رنگ پوشش مو
سگ گریت دین عاشق بودن در مرکز توجه است. به همین دلیل اغلب او را در حال «کمک‌کردن» در آشپزخانه، تلاش برای لم‌دادن روی پای شما (بله، انگار یک سگ ۶۵ کیلویی بغلی خواسته بودید!) یا ابراز محبت با تکیه معروف خودش خواهید دید. این سگ‌ها با شخصیتی دوستانه و رفتارهای بامزه‌شان، به‌راحتی جای خود را در دل صاحبشان باز می‌کنند.
گرچه گریت دین‌ها با قامت کشیده و ظاهری باوقار شناخته می‌شوند، اما چهره خند‌ه‌دارشان—به‌ویژه وقتی لپ‌های افتاده‌شان تکان می‌خورد—نشان می‌دهد در کنار شکوه و وقار، روحیه‌ای بازیگوش دارند. این سگ‌های عظیم‌الجثه نه‌تنها توجه‌برانگیزند، بلکه با وفاداری و عشق عمیقی که نسبت به اعضای خانواده‌شان نشان می‌دهند، به یکی از محبوب‌ترین نژادهای سگ خانگی تبدیل شده‌اند.
ویژگی‌های سگ نژاد گریت دین
مشخصات ظاهری سگ گریت دین
سگ گریت دین به‌واسطه قد بلند و هیکل باشکوهش شناخته می‌شود و یکی از بلندقدترین نژادهای سگ در جهان به‌شمار می‌رود. ارتفاع این نژاد، در حالتی که هر چهار پا روی زمین قرار دارد، معمولاً حداقل ۷۱ سانتی‌متر است که جلوه‌ای خاص و چشمگیر به آن می‌بخشد.
- چهره و گوش‌ها: گریت دین گوش‌هایی با اندازه متوسط دارد که در گذشته رایج بود گوش آن‌ها را برش دهند. اما امروزه بسیاری از افراد این کار را غیرضروری و غیراخلاقی می‌دانند و در بسیاری از کشورها، از جمله ایالت‌هایی در آمریکا، بریدن گوش سگ‌ها ممنوع شده است. بنابراین، اغلب گریت دین‌ها با گوش‌های طبیعی و افتاده دیده می‌شوند. این سگ‌ها علاوه بر لپ‌های افتاده و دوست‌داشتنی، ظاهری باوقار و اصیل دارند که با ذره‌ای شیطنت و شوخ‌طبعی همراه است.
- چشم‌ها: چشم‌های گریت دین معمولاً بادامی‌شکل و تیره هستند. البته در مدل‌های خاصی از این نژاد مانند هارلکین و مرل، چشم‌ها ممکن است آبی یا دارای رنگ‌های متفاوت باشند.
- بینی و پوزه: رنگ بینی گریت دین معمولاً مشکی است، اما در مدل آبی این نژاد، بینی به رنگ آبی تیره دیده می‌شود. در نمونه‌های هارلکین یا مرل نیز ممکن است بینی لکه‌دار باشد. شکل پوزه گریت دین پهن، عمیق و بسیار متناسب با جمجمه بزرگ آن است.
- نوع پوشش: پوشش موی گریت دین کوتاه، ضخیم و صاف است و ظاهری براق و درخشان دارد. این ویژگی باعث می‌شود نگهداری از موی آن نسبتاً آسان باشد.
- رنگ پوشش: رنگ‌بندی پوشش این نژاد تنوع زیادی دارد و شامل رنگ‌هایی مانند مشکی، آبی، بریندل (با نوارهای راه‌راه شبیه ببر)، فاون (طلایی یا شنی)، هارلکین (زمینه سفید با لکه‌های مشکی)، منتل (مشکی با لکه‌های سفید) و مرل (لکه‌های رنگی پراکنده) می‌شود.
- دم: دم سگ گریت دین بلند، باریک و تدریجی باریک‌شونده است که هنگام حرکت با وقار خاصی به اطراف تاب می‌خورد.
خلق و خو سگ گریت دین
شخصیت سگ گریت دین برخلاف جثه بزرگ و قدرتمندش، بسیار مهربان و دوست‌داشتنی است. این نژاد با وفاداری بالا، طبعی آرام و تمایلی ذاتی برای خوشحال‌کردن صاحبش، یکی از محبوب‌ترین سگ‌های خانوادگی محسوب می‌شود.
اگر تصور می‌کنید فقط سگ‌های کوچک عاشق همراهی دائمی با انسان‌ها هستند، سگ گریت دین نظر شما را تغییر خواهد داد. این سگ‌ها دوست دارند همیشه شما را در میدان دید خود نگه دارند و حتی ممکن است در تمام لحظات – حتی هنگام رفتن به سرویس بهداشتی – همراهتان باشند. گاهی هم با وجود جثه بزرگشان، سعی می‌کنند در نقش یک سگ بغلی ظاهر شوند!
گرچه ممکن است در برخورد اول، گریت دین رفتاری خجالتی یا سرد از خود نشان دهد، اما این موضوع تنها به دلیل ناآشنایی او با افراد جدید است. اجتماعی‌کردن این نژاد از سنین پایین نقش کلیدی در سازگاری‌اش با انسان‌ها و سایر حیوانات خانگی دارد.
سگ گریت دین پارس‌هایی عمیق و قوی دارد که ممکن است برای میهمانان یا حتی صاحبانش هشداردهنده باشد. با این حال، این پارس‌ها تنها راهی برای اعلام وجود اتفاقی مهم از دید اوست و نه نشانه‌ای از پرخاشگری. صدای بلندش جزئی از شخصیت منحصربه‌فرد اوست.
مراقبت از سگ گریت دین
سگ‌های گریت دین به نگهداری و رسیدگی ظاهری کمی نیاز دارند، بنابراین می‌توانید زمان بیشتری را صرف آموزش این نژاد بزرگ و دوست‌داشتنی کنید تا به سگی خوش‌رفتار، متعادل و شاد تبدیل شود.
مراقبت
سگ گریت دین نیاز زیادی به رسیدگی مداوم ندارد، اما به دلیل بزاق‌ریزی گهگاه، بهتر است همیشه یک حوله دم‌دست داشته باشید تا صورت او (و مبل‌های خانه) را از بزاق تمیز نگه دارید.
- حمام کردن: شست‌وشوی کامل گریت دین هر دو تا سه ماه یک‌بار کافی است؛ اما اگر پوست حساسی دارد یا زیاد در فضای گل‌آلود بازی می‌کند، ممکن است نیاز به حمام‌های بیشتری داشته باشد. در فواصل بین حمام‌ها می‌توان از دستمال مرطوب مخصوص حیوانات برای تمیز نگه‌داشتن بدن او استفاده کرد.
- برس کشیدن: برس کشیدن هفتگی برای این نژاد توصیه می‌شود. یک برس نوع “کاری” (Curry Brush) انتخاب مناسبی است. با وجود پوشش کوتاه، گریت دین‌ها ریزش مو دارند، اما برس کشیدن منظم این موضوع را کنترل می‌کند.
- مراقبت از دندان‌ها: برای حفظ سلامت لثه و دندان‌های گریت دین، روزانه دندان‌های او را مسواک بزنید و سالی یک‌بار نیز برای جرم‌گیری حرفه‌ای به دامپزشک مراجعه کنید.
- مراقبت از چشم و گوش: هنگام برس کشیدن، چشم‌ها و گوش‌های سگ را نیز بررسی کنید. اگر ترشحاتی در اطراف چشم وجود داشت، با یک پارچه گرم و مرطوب یا محلول توصیه‌شده توسط دامپزشک آن را تمیز کنید. گوش‌ها را از نظر وجود ترشح، التهاب یا تورم بررسی کرده و در صورت مشاهده علائم غیرعادی، به دامپزشک اطلاع دهید. در برخی موارد، دامپزشک ممکن است شست‌وشوی گوش در خانه را تجویز کند.
- کوتاه کردن ناخن: ناخن‌های سگ گریت دین به‌اندازه‌ی خود او بزرگ هستند، بنابراین گرفتن ناخن‌ها می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. هر ۴ تا ۶ هفته از ناخن‌گیر مخصوص و قوی استفاده کنید. اگر خودتان مهارت کافی ندارید، دامپزشک یا آرایشگر حیوانات این کار را برایتان انجام می‌دهد. زمانی که صدای تق‌تق ناخن‌ها روی سطح سفت را شنیدید، وقت کوتاه کردن آن‌ها فرا رسیده است.
آموزش
سگ گریت دین علی‌رغم جثه بسیار بزرگش، حیوانی باهوش و یادگیرنده است. اما در کنار این هوش، ممکن است در روند آموزش، خصوصیات سرسخت و مستقل‌گرایانه‌ای از خود نشان دهد. به همین دلیل، توصیه می‌شود افرادی که تجربه نگهداری از سگ دارند، سرپرستی گریت دین را بر عهده بگیرند تا این سگ غول‌پیکر به توله‌ای خوش‌رفتار و اجتماعی تبدیل شود.
سگ‌های گریت دین از سنین پایین به‌خوبی می‌توانند فرمان‌های پایه‌ای مانند «بشین»، «بمون»، «بخواب» و «بیا» را یاد بگیرند. هرچه آموزش از دوران تولگی آغاز شود، هم از نظر فیزیکی کنترل‌پذیرتر است و هم میزان یادگیری بالاتر خواهد بود.
برای آموزش این نژاد باید حتماً از تکنیک‌های تقویت مثبت استفاده کرد؛ یعنی تشویق با خوراکی، اسباب‌بازی یا نوازش. تنبیه یا رفتار منفی نه‌تنها نتیجه‌ای ندارد، بلکه می‌تواند آثار رفتاری مخربی به‌جا بگذارد.
فراموش نکنید که اجتماعی‌سازی نیز یکی از مهم‌ترین مراحل آموزش سگ گریت دین محسوب می‌شود. این کار باعث می‌شود سگ شما در برخورد با مهمانان، کودکان و دیگر حیوانات خانگی رفتاری مودبانه و قابل پیش‌بینی داشته باشد. ثبت‌نام گریت دین در کلاس‌های تربیتی توله‌سگ‌ها، روشی مؤثر برای آموزش مهارت‌های پایه و افزایش تعاملات اجتماعی است.
همچنین می‌توانید برای بیرون‌بردن سگ خود، از تشویقی‌های خاص استفاده کنید و زمانی که با افراد جدید (مثلاً در فروشگاه‌های پت‌فرندلی) ارتباط برقرار می‌کند، او را پاداش دهید. البته ممکن است سگ گریت دین شما بسیار اجتماعی باشد یا ترجیح دهد فقط با شما ارتباط عمیق‌تری داشته باشد؛ در هر دو حالت، مهم این است که رابطه‌ای امن و قوی میان شما شکل بگیرد.
رژیم غذایی
مناسب‌ترین غذای سگ برای گریت دین، باید فرمولاسیونی باکیفیت و مخصوص سگ‌های نژاد بزرگ داشته باشد. بهتر است غذایی را انتخاب کنید که مطابق با استانداردهای تغذیه‌ای AAFCO بوده و متناسب با مرحله زندگی سگتان (توله، بالغ یا سالمند) طراحی شده باشد. همچنین برخی برندها غذاهای ویژه‌ای برای نژاد گریت دین تولید کرده‌اند که می‌تواند گزینه‌ای ایده‌آل باشد.
در زمان برنامه‌ریزی برای رژیم غذایی سگ، حتما کالری میان‌وعده‌ها و تشویقی‌ها را هم محاسبه کنید؛ زیرا این کالری‌ها در مجموع دریافت روزانه نقش دارند. دامپزشک می‌تواند به شما کمک کند تا بین نیازهای تغذیه‌ای سگ و سلیقه غذایی‌اش تعادل برقرار کنید. به‌طور کلی، تشویقی‌ها نباید بیش از ۱۰٪ از کالری روزانه سگ را تشکیل دهند.
نژاد گریت دین مستعد ابتلا به بیماری‌های گوارشی جدی مانند نفخ شدید و چرخش معده (Gastric Dilatation-Volvulus یا GDV) است؛ وضعیتی خطرناک که در آن معده از گاز و غذا پر شده، می‌چرخد و مسیر خون‌رسانی به اندام‌ها را مسدود می‌کند. برای پیشگیری از این شرایط، نکات زیر را هنگام غذا دادن به گریت دین رعایت کنید:
- حداقل یک ساعت قبل و بعد از وعده غذایی، از فعالیت و بازی سگ جلوگیری کنید.
- غذا را در ظرف‌های کُندخور (Slow Feeder)، پادری‌های مخصوص جست‌وجو (Snuffle Mat) یا اسباب‌بازی‌های پازلی بریزید تا روند غذا خوردن آهسته شود.
- از استفاده از ظرف غذای پایه‌دار یا بلند پرهیز کنید.
- به جای یک وعده بزرگ صبح یا شب، غذا را در چند وعده کوچک در طول روز تقسیم کنید.
با رعایت این موارد، می‌توانید تا حد زیادی از مشکلات گوارشی رایج در گریت دین جلوگیری کرده و سلامت این سگ عظیم‌الجثه را حفظ کنید
ورزش
ورزش روزانه برای سگ گریت دین یک ضرورت است. این نژاد غول‌پیکر به‌طور متوسط به ۳۰ تا ۶۰ دقیقه فعالیت فیزیکی در روز نیاز دارد. پیاده‌روی در محله یا بازی در حیاطی ایمن و محصور می‌تواند گزینه‌های مناسبی برای تأمین این نیاز باشد.
با اینکه سگ‌های گریت دین بالغ عاشق پیاده‌روی‌های طولانی و طبیعت‌گردی هستند، بهتر است تا پایان دو سالگی صبر کنید تا مفاصل آن‌ها به‌طور کامل رشد کرده و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. برخی از آن‌ها حتی از دویدن در کنار صاحبشان لذت می‌برند، اما این فعالیت هم باید به بعد از بلوغ کامل فیزیکی موکول شود.
ورزش‌های تخصصی سگ نیز راهی فوق‌العاده برای تقویت رابطه شما با سگ گریت دین بالغ‌تان است. این نژاد در رشته‌هایی مثل دوره‌های چابکی (agility)، ردیابی بو و حتی فلای‌بال (flyball) عملکرد خوبی دارد.
فراموش نکنید ذهن سگ گریت دین هم به تحریک و فعالیت نیاز دارد. استفاده از اسباب‌بازی‌های تعاملی و پازل‌های فکری می‌تواند مغز او را درگیر کرده و از بروز بی‌حوصلگی و رفتارهای ناسازگار جلوگیری کند.
اگرچه سگ گریت دین از پیاده‌روی‌های طولانی و گاهی بازی‌های پرانرژی لذت می‌برد، سطح انرژی عمومی‌اش نسبتاً پایین است. او ممکن است از بازی با سگ‌های دیگر یا رفتن به پارک سگ‌ها خوشحال شود (که هم برای ورزش فیزیکی و هم ذهنی مفید است)، اما در نهایت بسیاری از گریت دین‌ها ترجیح می‌دهند روزشان را در کنار عزیزترین فرد زندگی‌شان بگذرانند.
محیط زندگی
سگ گریت دین نیازی به خانه‌ای بزرگ و مجلل ندارد! این نژاد دوست‌داشتنی می‌تواند به‌خوبی با زندگی در آپارتمان یا محیط شهری کنار بیاید، به‌ویژه اگر بیشتر ساعات روز در کنار او باشید. فقط باید مطمئن شوید که دسترسی مناسبی به فضای باز دارید؛ فرقی نمی‌کند حیاط شخصی باشد یا پارک نزدیک خانه، چراکه این سگ‌های غول‌پیکر به فعالیت بدنی روزانه نیاز دارند.
اگر تجربه نگهداری از سگ دارید، گریت دین انتخاب فوق‌العاده‌ای برای شماست. جثه بزرگ و روحیه مستقل آن‌ها نیازمند صاحب بااعتمادبه‌نفس و مقتدر است. با این حال، گریت دین‌ها معمولاً سگ‌هایی مهربان و اجتماعی هستند که می‌توانند همراهی عالی برای خانواده‌ها باشند، به‌خصوص اگر فرزندانتان سن بالاتری داشته باشند.
یکی از ویژگی‌های بامزه این نژاد، تکیه دادن عاشقانه به افرادی است که دوستشان دارد. بنابراین، هنگام تعامل با کودکان خردسال یا نوزادان باید مراقب باشید؛ چون ممکن است گریت دین با محبت زیاد، ناخواسته آن‌ها را بیندازد! همچنین، دم پرقدرت این سگ می‌تواند هنگام تکان خوردن، اشیاء یا افراد را تحت تأثیر قرار دهد.
اگر به‌دنبال سگ وفادار، آرام و در عین حال باابهت هستید، گریت دین می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای شما باشد.
بیماری‌های نژاد سگ گریت دین
طول عمر متوسط سگ گریت دین بین 7 تا 10 سال است. پیش از آوردن یک توله گریت دین به خانه، باید بدانید که این سگ‌های غول‌پیکر به دلیل اندازه بسیار بزرگشان، مشکلات سلامتی خاص خود را دارند و نگهداری از آن‌ها کمی گران‌تر از سایر سگ‌ها است (وزن آن‌ها گاهی بیشتر از برخی از انسان‌هاست!).
برخی از مشکلات سلامتی رایج سگ‌های گریت دین شامل موارد زیر است:
- تورم معده و گاستریک دیلاتیشن-ولولوس (GDV): همان‌طور که در بسیاری از نژادهای بزرگ، گریت دین‌ها نیز مستعد ابتلا به تورم و GDV هستند. در این وضعیت معده با هوا و یا غذا پر می‌شود، می‌چرخد و جریان خون به معده و طحال قطع می‌شود. علائم شامل تورم شکم، بی‌قراری و استفراغ خشک است. در صورت مشاهده این علائم، بلافاصله به دامپزشک مراجعه کنید.
- تنگی لامبوساکرال دژنراتیو: این مشکل از نوع بیماری‌های نخاعی دژنراتیو است که باعث درد کمر پایین می‌شود و می‌تواند به عدم توانایی در ایستادن منجر گردد. چاقی می‌تواند وضعیت را بدتر کند، بنابراین مهم است که گریت دین خود را در وزن سالم نگه دارید.
- بیماری قلبی: کاردیومیوپاتی اتساعی (DCM) یا بزرگ شدن قلب، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی در سگ‌های نژاد بزرگ است. این بیماری باعث نازک شدن و ضعف عضلات قلبی می‌شود که ممکن است به نارسایی قلبی منجر شود.
- دیسپلازی مفصل ران: دیسپلازی مفصل ران یک مشکل ژنتیکی است که در توله‌های گریت دین ایجاد می‌شود و در آن مفصل ران به درستی جا نمی‌افتد و شل‌تر از حد معمول می‌شود. علائم آن شامل لنگیدن است و درمان آن ممکن است شامل کاهش وزن، مکمل‌های مفصلی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی باشد.
- سندروم واوبلر: این وضعیت عصبی به ویژه در سگ‌هایی با سر و گردن بزرگ مانند گریت دین‌ها دیده می‌شود. به نام اسپوندیلومایلوپاتی گردنی نیز شناخته می‌شود و یک بیماری دردناک در مهره‌های گردن است که به نخاع آسیب می‌زند و می‌تواند منجر به راه رفتن نامتعادل شود. این مشکل ممکن است به تغذیه مرتبط باشد، بنابراین بهتر است با دامپزشک خود در مورد غذاهای باکیفیت مخصوص توله‌های نژاد بزرگ مشورت کنید و زمان مناسب برای انتقال به غذای بزرگسالان را جویا شوید.
تاریخچه سگ گریت دین
در گذشته، سگ گریت دین یک سگ کاری با وظیفه‌ای مهم بود. این نژاد از سگ‌ها به نوعی از سگ‌های ماستیف قدیمی تعلق دارد و با وجود اینکه ممکن است فکر کنید این سگ از دانمارک آمده است، در حقیقت منشأ آن در آلمان است. علت اینکه نام این نژاد به یک کشور اسکاندیناوی اشاره دارد، همچنان یک معما باقی مانده است.
در قرن ۱۹ میلادی، اجداد سگ گریت دین برای شکار گراز استفاده می‌شدند و همچنین به‌عنوان سگ‌های نگهبان عمل می‌کردند. باشگاه پرورش سگ آمریکایی (AKC) در سال ۱۸۸۷ این نژاد را به‌طور رسمی به رسمیت شناخت و باشگاه گریت دین آمریکا در سال ۱۸۸۹ تأسیس شد.
امروزه، سگ گریت دین یکی از محبوب‌ترین نژادها در ایالات متحده است و الهام‌بخش بسیاری از سگ‌های خیالی روشن‌فکر اما دست‌وپا چلفتی مانند اسکوبی-دو، مارمادوک و آسترو بوده است.
سوالات متداول
